Yaşıl çayın faydaları nələrdir?

Yaşıl çay nədir? Yaşıl çayın faydaları haqqında

Yaşıl çayın faydaları saymaqla bitməz. Çay ölkəmizdə ən çox istehlak edilən içkilərdən biridir. Ölkəmizdə qara çay geniş şəkildə istehlak edilsə də, son illərdə yaşıl çay istehlakı da artıb. Dünyada təxminən 25 faiz istehsal olunan yaşıl çay emalına və xüsusiyyətlərinə görə qara çaydan tamamilə fərqlənir.

Yaşıl çay necə istehsal olunur?

Yaşıl çay istehsal edilərkən təzə yarpaqlar qısa müddətdə yüksək temperatura məruz qalır və bütün oksidləşdirici fermentlər təsirsiz hala gəlir. Nəticədə çay yarpaqlarının tərkibindəki xlorofil (rəng piqmentləri) bütöv qalır və heç bir fermentasiya prosesi aparılmadığından yarpaqlar yaşıl rəngini saxlayır. Daha çox polifenol ehtiva edən yaşıl çayda qara çaydan təxminən 10 dəfə çox C vitamini var. Yaşıl çayın tərkibində B1 və B2 vitaminləri də olduğu aşkar edilmişdir. Yaşıl çay qara çaydan daha çox teanin, stressi azaldan və rahatlaşdıran amin turşusu ehtiva edir.

Yaşıl çayın faydaları

Yaşıl çayın faydaları:

Tərkibində mühüm antioksidant olan EGCG (epigallocatechingallate) var.
Tərkibində L-theanine olan yaşıl çay qan dövranı ilə beyinə çatır və insanların gün ərzində rahatlamasına, dincəlməsinə və özünü yaxşı hiss etməsinə kömək edir.
Tərkibindəki C vitamini immunitet sistemini gücləndirir və xəstəliklərə qarşı qalxan rolunu oynayır. Polifenollarla zəngin olan yaşıl çayın tərkibindəki fenolik birləşmələr onun antioksidant qabiliyyətini artıraraq immuniteti gücləndirir. Yaşıl çayda həmçinin niasin, riboflavin, fol turşusu, kalium, maqnezium və flüor var.
Tərkibindəki kofein sayəsində insana canlılıq verir və yorğunluğu aradan qaldırmağa kömək edir.
Tərkibindəki katexinlər kapilyarları gücləndirir, antioksidan xüsusiyyətləri sayəsində radiasiyaya, mikroblara və bakteriyalara qarşı qoruyucu təsir göstərir.

Yaşıl çayın faydaları – arıqlamağa kömək edir

Yenə katexinlər kofeinin termogenez təsiri və yağ oksidləşməsini artırma təsiri ilə çəki nəzarətində əhəmiyyətli yer tutur. Yaşıl çay arıqlamaq üçün də tövsiyə olunur. Bu müalicədə bədəndən toksinlərin atılmasında və maddələr mübadiləsi sürətinin yavaşlamasına mane olmaqda təsirli olur. Ancaq yüksək təzyiq probleminiz varsa, yaşıl çay içməzdən əvvəl həkiminizlə məsləhətləşin. Əks halda qan təzyiqinizin yüksəlməsinə səbəb ola bilər.Qida istehlakını azaltmaqla piylənmənin əmələ gəlməsinə profilaktik təsir göstərir. Yaşıl çayın faydaları olaraq toksinlərin atılması və arıqlamağa kömək etməsi mühüm funksiyalardandır.

Yaşıl çayın faydalarıdan biri də müntəzəm olaraq istehlak edilərsə, bədən yağını azaltmağa kömək etməsidir.
Ağız qoxusunun qarşısını almaqda təsirlidir. Yaşıl çay ağızda olan bakteriyaların dişlərə yapışıb çoxalmasının qarşısını alaraq diş çürüməsinə qarşı qoruyur.
Yaşıl çayın müntəzəm və orta səviyyədə istifadəsi qan şəkərini tənzimləməyə kömək edir.
Yaşıl çay bədən kütləsi indeksini (BMI), bel ətrafını və LDL xolesterini azaltmağa kömək edir.
Yaşıl çay xərçəngdən qoruyur. Həm qara çay, həm də yaşıl çay güclü antioksidantlar olan polifenolları ehtiva edir. Qara çay fermentləşdirilmiş yaşıl çaydır. Yaşıl çayda qara çaydan daha çox polifenol olduğu üçün yaşıl çayın daha faydalı olduğu vurğulanır. Xərçəng riskini azaltmaq üçün sağlamlıq probleminiz yoxdursa, gündə 1-2 stəkan yaşıl çay və ya 3-4 stəkan qara çay içə bilərsiniz. Ancaq diqqətli olun ki, çay çox isti olmasın, çünki isti içkilər yemək borusu xərçəngi riskini artırır və onu kiçik qurtumlarla içməyə diqqət edin.
Yaşıl çayın tərkibindəki antioksidantlar qırışlara və qocalmağa səbəb olan sərbəst radikalların əmələ gəlməsinə qarşı mübarizə apararaq dərini qoruyur.

Yaşıl çayın zərərləri nələrdir?

Yaşıl çayın faydaları ilə yanaşı zərərləri də mövcuddurmu? Bir çox faydası olan bu bitki həddindən artıq istehlak edildikdə fizioloji və psixoloji problemlər yarada bilər. Müəyyən dərmanların istifadəsi ilə içmək də təhlükə yarada bilər.

Kimlər yaşıl çaydan uzaq durmalıdır?

Ürək-damar xəstəlikləri, böyrək xəstələri və qalxanabənzər vəzinin disfunksiyası olan insanlar həkimlərinə müraciət etməlidirlər.
Panik atak kimi problemləri olanlar diqqətlə istehlak etməlidir.
Yaşıl çay və bəzi dərmanlar eyni şəkildə sorulduğu üçün qida-dərman qarşılıqlı təsirinə diqqət yetirilməlidir. Xüsusilə antikoaqulyantlarla (qan durulaşdırıcı) istehlak etmək əlverişsiz ola bilər. Warfarin antikoaqulyant təsiri ilə K vitamini istehsalını maneə törədir, yaşıl çay da K vitamini ehtiva etdiyi üçün əks təsir göstərə bilər. Mərkəzi sinir sistemini stimullaşdıran dərmanlar, bəzi inhibitorlar və dəmir preparatlarından istifadə edənlər də həkimlə məsləhətləşərək istehlak etməlidirlər. Yenə də qarşısını almaq və ya müalicə etmək üçün istifadə edənlər də həkimə müraciət etməlidirlər.