Qızılca xəstəliyi nədir? Qızılcanın əlamətləri hansılardır?

Qızılca xəstəliyi nədir?

Qızılca, paramiksovirus ailəsinə aid olan virus tərəfindən yaranan və əsasən uşaqlar arasında yayılan yoluxucu bir xəstəlikdir. Bu xəstəlik, yüksək hərarət, qırmızı səpkilər, öskürək, burun axması və göz qızartısı kimi simptomlarla xarakterizə olunur. Qızılca, tarix boyunca ciddi epidemiyalar törətmiş və ölüm hallarına səbəb olmuşdur. Hər nə qədər peyvənd vasitəsilə önlənə bilsə də, bəzi bölgələrdə hələ də yayılma riski yüksək olaraq qalır. Qızılca, immun sistemi zəif olan şəxslərə, xüsusən uşaqlara və yaşlılara daha çox təsir edir və bu qruplarda xəstəlik ciddi fəsadlar yarada bilər. Xəstəliyin əsas xüsusiyyəti yüksək yoluxuculuğudur və təmas vasitəsilə asanlıqla yayıla bilir. Qızılcaya qarşı tədbir görmək və insanların bu xəstəlik haqqında məlumatlı olması, onun qarşısının alınması üçün vacibdir.

Qızılcanın əlamətləri (simptomları) hansılardır?

Qızılcanın əlamətləri (simptomları), xəstəliyin ilk mərhələlərində özünü yüngül əlamətlərlə göstərir və bu da çox vaxt digər xəstəliklərlə qarışdırıla bilər. Əsas simptomlar yüksək hərarət, qırmızı gözlər, iştahasızlıq və burun axmasıdır. Bu əlamətlərə daha sonra ağciyər yollarında öskürək və boğaz ağrısı əlavə olunur. Xəstəliyin irəliləyən mərhələlərində isə səpkilər meydana gəlir və ilk olaraq üz və boyunda başlayan qırmızı səpkilər zamanla bütün bədəni əhatə edir. Səpkilər bir neçə gün sonra dəridə solğunlaşsa da, bəzi hallarda qızartıların tamamilə keçməsi bir neçə həftə çəkə bilər. Qızılca olan şəxslərdə iştaha azalması və ümumi yorğunluq hissi də müşahidə edilir. Xüsusilə uşaqlarda yüksək hərarət və səpkilərlə yanaşı qarında narahatlıq, qıcqırma və həzm pozuntuları da yarana bilər.

Qızılca xəstəliyi necə yayılır?

Qızılca xəstəliyi yüksək dərəcədə yoluxucu olduğundan, hava damcıları vasitəsilə sürətlə yayılır. Xəstə şəxs öskürdükdə, asqırdıqda və ya hətta danışdıqda belə virus havaya yayılaraq ətrafdakı sağlam insanlara keçə bilər. Xəstəlik, insan sıxlığının yüksək olduğu yerlərdə daha tez yayılır. Məktəblər, uşaq bağçaları və ictimai nəqliyyat kimi məkanlarda qızılca yayılma riski daha yüksəkdir. Bu səbəbdən, qızılca xəstəliyi aşkarlanan şəxslərin izolyasiya edilməsi və həmin şəxslə təmasda olan insanların müayinə olunması vacibdir. Xəstəliyin yayılmasının qarşısını almaq üçün peyvəndlərdən istifadə etmək və insanların toplandığı yerlərdə təmizlik və dezinfeksiya qaydalarına əməl etmək əsas tədbirlərdən biridir.

Qızılca peyvəndi niyə vacibdir?

Qızılca peyvəndi, bu xəstəlikdən qorunmanın ən təsirli vasitələrindən biridir və immun sisteminin virusu tanıyaraq ona qarşı müdafiə yaratmasını təmin edir. Ümumiyyətlə, qızılca peyvəndi uşaq yaşlarında tətbiq edilir və hər iki doza vurulmalıdır. Peyvənd, orqanizmin qızılca virusuna qarşı müqavimət gücünü artırır və xəstəliyin ağırlaşma ehtimalını azaldır. Qızılca peyvəndi, cəmiyyətdə immunitetin yaranmasına yardım edir ki, bu da xəstəliyin sürətlə yayılmasının qarşısını alır. Kollektiv immunitet prinsipi əsasında, əhalinin böyük hissəsi peyvəndlə qorunduqda, bu xəstəlik yayıla bilmir və bu da qorunma üçün vacibdir. Qızılca peyvəndi yalnız fərdi deyil, eyni zamanda kollektiv sağlamlığı qorumaq üçün ən önəmli addımlardan biridir.

Qızılca zamanı evdə necə qulluq etmək olar?

Qızılca zamanı evdə xüsusi diqqət və qayğı alması vacibdir. İlk olaraq, xəstəyə yüksək hərarəti azaltmaq üçün bol maye verilməlidir ki, bədəni susuz qalmasın. Xəstəliyin simptomlarını yüngülləşdirmək üçün dərman və soyuq kompreslərdən istifadə edilir. Eyni zamanda, qızılca olan şəxsə bol istirahət vermək, onun bədəninin sağalmasına kömək edir. Qızılca xəstəsi ilə təmasda olan ailə üzvləri maska taxmalı və xəstənin olduğu otağı mütəmadi havalandırmalıdır. Evdə qulluq zamanı təmizliyə və gigiyenaya xüsusi diqqət yetirilməlidir ki, infeksiyanın yayılmasının qarşısı alınsın. Həmçinin, qızılca dövründə uşaqların qidalanması vacibdir – C vitamini və minerallarla zəngin meyvə və tərəvəzlər onların immunitetini gücləndirir və xəstəlikdən daha tez qurtulmasına kömək edir.

Qızılcanın müalicəsi və sağalma müddəti

Qızılcanın müalicəsi olmamaqla bərabər, xəstəliyin simptomlarının yüngülləşdirilməsi üçün müəyyən dərman vasitələrindən istifadə edilir. Qızılca dövründə xəstənin hərarətini idarə etmək üçün antipiretik dərmanlar verilir və eyni zamanda xəstənin immun sistemini gücləndirmək üçün vitamin əlavələri təyin olunur. Sağalma müddəti adətən xəstənin sağlamlıq vəziyyətindən asılı olaraq 1-2 həftə arasında dəyişir. Lakin ağır hallarda, xüsusilə immun sistemi zəif olan şəxslərdə qızılca daha uzun müddət davam edə bilər. Qızılca xəstəliyi keçirmiş şəxslərdə uzun müddətli immunitet yaranır, bu da onları gələcəkdə qızılca infeksiyasından qoruyur. Xəstəliyin sağalma müddətində xəstənin bədənini gücləndirmək və infeksiya riskini minimuma endirmək üçün düzgün qidalanmaq və yaxşı istirahət etmək mühüm rol oynayır.