Ekzosom (Exosome) nədir? Ekzosom müalicəsi necə aparılır?

Ekzosom (Exosome) nədir və faydaları nələrdir?

Ekzosomlar hüceyrələrarası əlaqəni təmin edən hüceyrələr tərəfindən istehsal olunan kiçik veziküllər və ya mikroskopik kisələrdir. Bu strukturlar hüceyrələrdən hüceyrələrə və ya hüceyrələr və onların ətraf mühiti arasında məlumat və siqnalları daşımaq funksiyasını yerinə yetirir. Ekzosomlar hüceyrələrin bioloji siqnalizasiya, hüceyrə rabitəsi və maddələr mübadiləsi proseslərində mühüm rol oynayır.

Ekzosomlar hüceyrənin içindəki məzmunu hüceyrədən və ya digər hüceyrələrə daşıyaraq müxtəlif hüceyrələr arasında məlumat və siqnal mübadiləsi aparırlar. Bu məzmuna zülallar, lipidlər, nuklein turşuları (RNT və DNT), fermentlər və digər bioloji molekullar daxil ola bilər. Bu şəkildə hüceyrələrarası əlaqəni təmin edərək hüceyrə funksiyalarının tənzimlənməsinə və koordinasiyasına töhfə verirlər.

Ekzosomlar bir çox müxtəlif hüceyrə tiplərində tapıla bilər və bir çox bioloji proseslərdə rol oynayır. Xüsusilə, nevroloji xəstəliklər, xərçəng, immun sisteminin tənzimlənməsi, hüceyrə təmiri və hüceyrə siqnalı kimi bir çox tədqiqat sahələrində böyük maraq var. Buna görə də, ekzosomlar bioloji və tibbi əhəmiyyətli bir sahəni təmsil edir.

Ekzosom (Exosome) nədir?

Ekzosomlar təbii olaraq hüceyrələrdən, xüsusən də kök hüceyrələrdən sərbəst buraxılan hissəciklərdir. Onlar genetik məlumat, zülallar, çoxsaylı böyümə faktorları və xəbərçi RNT daşıyırlar. Ekzosomlar messenger hüceyrələr kimi hüceyrələrarası ünsiyyətdən məsuldur və öz hüceyrələrinizi gənclik hüceyrələriniz kimi aktiv və səmərəli işləmək üçün aktivləşdirmək qabiliyyətinə malikdir.

Ekzosom (Exosome) seçərkən nələrə diqqət edilməlidir?

• İstehsal edən laboratoriya CGMP (Current Good Manufacturing Practice) təsdiqlənibmi?
• Ekzosom nisbəti 98% -dən çoxdur?
• Ölçmə üsulları etibarlıdırmı?
• Müalicədən sonra məhsulun tərkibi ilə bağlı sertifikat verirlərmi?
• Ekzosoma “inyeksiya edilə bilən” icazə verilirmi?
• Tətbiq olunacaq məhsul düzgün saxlama şəraitində klinikaya gətirilibmi?
• Bu sualları ekzosomların aparılacağı klinikaya verməli və cavab almalısınız.

Ekzosom (Exosome) müalicəsi necə aparılır?

Bu müalicənin ilk mərhələsi məsləhətdir. Hər hansı bir tibbi prosedura başlamazdan əvvəl məsləhətləşmə çox vacibdir. Dərinizə/saçınıza zərər verə biləcək sağlamlıq vəziyyətlərini müzakirə etmək və dərinin cavanlaşması üçün ekzosom terapiyası dərinə nüfuz etmək üçün qabaqcıl tətbiq üsulundan istifadə edir; Rahatlığı artırmaq üçün müalicədən əvvəl dəriyə anestezik krem ​​çəkilir, ümumi tətbiq sahələri üz, boyun, dekolte, əllər və baş dərisidir, ancaq qarın, qollar və ayaqlar kimi bədənin bütün hissələrinə tətbiq oluna bilər. Diz, dirsək kimi qırışan, köhnələn, rəngi daha tez dəyişən və deformasiyaya uğrayan nahiyələrə ekzosom tətbiq etməklə qocalmağa qarşı tədbir almaq mümkündür.

Ekzosom (Exosome) müalicəsi faydaları nələrdir?

Dərinin dermis adlanan mürəkkəb hüceyrə şəbəkəsi var və bu da öz növbəsində stroma hüceyrələri sistemini ehtiva edir. Ekzosomlar epidermisin əsas hüceyrələri olan epidermal keratinositlərdən sərbəst buraxılır və bədənin digər hissələrinə, məsələn, dermislərə daşınır, xüsusən də keratinositlərdən ayrılan ekzosomlar dəriyə təsir edə bilən müxtəlif komponentləri ehtiva edir. Məsələn, onlar maneə təmir mexanizmlərini işə salan, epidermal toxumaların böyüməsi üçün zəruri olan faktorları buraxan və hətta yaraların sağalmasında köməkçi kimi xidmət edən mikromühitə qidalana bilərlər. Ən qiymətli ekzosomlar mezenximal hüceyrələrdən əmələ gəlir. Mezenximal hüceyrədən əldə edilən ekzosomlar əsl gənclik peyvəndi hesab olunur, çünki onlar yalnız dəriyə deyil, həm də dərialtı toxumaya təsir göstərirlər.
Hüceyrələr arasında RNT və immun hüceyrələrin asanlaşdırılması və mübadiləsi
Dərinin cavanlaşması üçün böyümə faktorlarının köçürülməsi.

Ekzosomların faydaları nələrdir?

• Möhkəmləndirici (ekzosomlar dəri hüceyrələrini aktivləşdirir və 600%-ə qədər daha çox kollagen və 300%-ə qədər daha çox elastin istehsal edir.)
• Daha parlaq dəri.
• Qırışların, dərinin sağlamlığının və nəmliyinin yaxşılaşdırılması
• Hiperpiqmentasiya, göz tünd dairələri və melazmanın korreksiyası
• Dərinin qızartı və iltihabının azaldılması (rosacea və sızanaqlar, dermatit, sedef)
• Ekzemada dəri baryerinin yenidən qurulması
• Yaraların sağalması və yara izlərinin yaxşılaşdırılması

Ekzosom (Exosome) müalicəsi nədir və hansı hallarda həyata keçirilir?

Ekzosom müalicəsi hüceyrə səviyyəsində müalicəni təmin etmək üçün istifadə edilən tibbi yanaşmadır. Ekzosomlar hüceyrələrarası əlaqəni təmin edən və hüceyrə məlumat və siqnallarını daşıyan kiçik veziküllərdir. Ekzosomlar hüceyrə səviyyəsində müxtəlif funksiyaları yerinə yetirə bilər və buna görə də potensial olaraq bir sıra sağlamlıq problemlərini müalicə etmək üçün istifadə edilə bilər.

Ekzosom müalicəsi aşağıdakı hallarda və ya məqsədlər üçün istifadə edilə bilər:

• Nevroloji Xəstəliklər: Ekzosomlar neyronlar arasında əlaqəni tənzimləməyə kömək edə bilər və nevroloji xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilə bilər. Məsələn, Parkinson xəstəliyi və ya Alzheimer xəstəliyi kimi nevroloji xəstəliklərin müalicəsi ilə bağlı araşdırmalar aparılır.
• Ürək-damar xəstəlikləri: Ekzosomlar ürək xəstəlikləri və damar xəstəlikləri kimi ürək-damar xəstəliklərinin müalicəsində istifadə edilə bilər. Ekzosomlar qan dövranı sistemi və qan dövranı sistemi funksiyaları daxilində hüceyrələr arasında əlaqəni yaxşılaşdıra bilər.
• Xərçəng Müalicəsi: Ekzosomlar xərçəng hüceyrələrinə antitümör təsir göstərə bilər və xərçəng müalicəsində istifadə edilən dərmanların effektivliyini artıra bilər. Onlar həmçinin xərçənglə mübarizədə immun sisteminin reaksiyasını modulyasiya etməkdə faydalı ola bilər.
• Revmatoloji Xəstəliklər: Ekzosomlar revmatoid artrit kimi iltihablı revmatoloji xəstəliklərin müalicəsində kömək edə biləcək antiinflamatuar təsirlərə malik ola bilər.
• Yaralanmalar və Toxumaların Təmiri: Ekzosomlar zədələnmiş toxumaların təmirini təşviq edə bilər və bərpaedici tibb sahəsində istifadə edilə bilər. Məsələn, sümük zədələri və ya dəri yaralanmalarının müalicəsində potensial olaraq faydalı ola bilərlər.
• İmmunoterapiya: Ekzosomlar immunitet sisteminə təsir göstərə və immun cavabları tənzimləyə bilər. Buna görə də, onlar potensial olaraq xərçəng immunoterapiyası kimi sahələrdə istifadə edilə bilər.
• Saç və Dəri Sağlamlığı: Bu gün saç və dəri sağlamlığında tez-tez istifadə edilən ekzozom müalicəsi sayəsində dəriyə daha gənc bir görünüş vermək və saç tökülməsini azaltmaq hədəflənir.

Ekzosom (Exosome) müalicəsi necə aparılır?

Ekzosom müalicəsi hüceyrə səviyyəsində müalicəni təmin etmək üçün istifadə edilən bir üsuldur. Ekzozom terapiyasının əsas addımları bunlardır:

• Ekzosomların İzolyasiyası: Ekzosom terapiyasının başlanğıc nöqtəsi müvafiq mənbələrdən ekzosomların təcrid olunmasıdır. Bu, adətən, bədən mayeləri (qan plazması, sidik, tüpürcək və s.) və ya hüceyrə mədəniyyətləri kimi mənbələrdən edilə bilər. Ekzosomlar laboratoriya şəraitində bu mayelərdən təcrid olunur.
• Təmizləmə və Təmizləmə: Təcrid olunmuş ekzosomların təmizlənməsi və təmizlənməsi prosesi arzuolunmaz komponentlərin (zülallar, nuklein turşuları və s.) çıxarılması üçün vacibdir. Bu, ultrasəs və ya intensivləşdirmə kimi müxtəlif üsullarla edilə bilər.
• Ekzosomların xarakteristikası: Alınan ekzosomların ölçüsü, forması, tərkibi və kimyəvi tərkibi xarakterizə olunur. Bu, alınan ekzosomların düzgün tipdə olduğunu və müalicə üçün uyğun olduğunu təsdiqləmək üçün vacibdir.
• Müalicə üçün hazırlıq: Əldə edilmiş ekzosomlar müalicə məqsədləri üçün istifadə edilməzdən əvvəl xüsusi prosesə məruz qala bilər. Bu, ekzosomların istənilən hədəfə yönəldilməsinə və ya daha effektiv istifadə edilməsinə imkan verə bilər.
• Müalicə üsulu: Əldə edilmiş və hazırlanmış ekzosomlar xəstəyə necə veriləcəyinə görə müxtəlif üsullarla istifadə edilə bilər. Misal üçün:
• İntravenöz inyeksiya: Ekzosomlar adətən venadaxili olaraq birbaşa xəstənin qan dövranına yeridilir.
• Yerli inyeksiya: Ekzosomlar xüsusi nahiyəyə vurula bilər (məsələn, oynaq və ya yara nahiyəsinə).
• Digər Metodlar: Bəzi hallarda ekzosomlar inhalyasiya, oral və ya digər üsullarla idarə oluna bilər.
• Təqib və Qiymətləndirmə: Müalicədən sonra xəstənin sağlamlıq vəziyyəti yaxından izlənilir və müalicənin effektivliyi qiymətləndirilir. Klinik nəticələr müəyyən bir xəstəlik üçün müalicənin müvəffəqiyyətinin göstəricisi ola bilər.

Ekzosom (Exosome) müalicəsi nə qədər davam edir?

Ekzosom (Exosome) müalicəsinin nə qədər davam etməsi müalicənin növündən, xəstəliyin növündən, xəstənin sağlamlıq vəziyyətindən və müalicənin məqsədlərindən asılı olaraq dəyişə bilər. Ekzosom terapiyası bəzən bir tətbiq ilə tamamlana bilsə də, digər hallarda bir sıra müalicə seansları tələb oluna bilər. Ekzozom terapiyasının müddətinə təsir edən bəzi amillər bunlardır:

• Xəstəliyin növü: Müalicə olunan xəstəliyin növü müalicə müddətinə təsir edən mühüm amildir. Məsələn, nevroloji xəstəliyin müalicəsi uzunmüddətli ola bilər, çünki sinir toxuması çox vaxt yavaş-yavaş sağalır. Digər tərəfdən, kəskin zədənin müalicəsi daha az vaxt tələb edə bilər.
• Müalicə Məqsədləri: Ekzozom terapiyası müxtəlif səbəblərdən xəstəliyin simptomlarını aradan qaldırmaq, xəstəliyin gedişatını dayandırmaq və ya müalicə etmək üçün istifadə edilə bilər. Müalicə müddəti bu məqsədlərdən asılı olaraq dəyişə bilər.
• Müalicə Metodu: Ekzosomların xəstəyə necə tətbiq olunduğu da müddətə təsir edə bilər. Məsələn, bir venadaxili inyeksiya müalicəni daha qısa müddətdə başa çatdırmağa imkan verə bilər, yerli inyeksiya və ya digər üsullar isə daha çox seans tələb edə bilər.
• Müalicənin Effektivliyi: Müalicənin nə dərəcədə effektiv olması müalicə müddətinə də təsir edə bilər. Bəzi xəstələr tez müsbət nəticələr əldə edərkən, digərləri daha çox müalicə tələb edə bilər.
• Xəstənin Sağlamlıq Vəziyyəti: Xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyəti və immun sistemi də müalicə müddətinə təsir edə bilər. İmmuniteti zəif olan xəstələrin müalicəni tamamlaması daha uzun çəkə bilər.

Ekzosom (Exosome) kök hüceyrə müalicəsi neçə seans tətbiq olunur?

Ekzosom kök hüceyrə terapiyası, kök hüceyrələrin istehsal etdiyi ekzosomlardan istifadə edən bir müalicə üsuludur. Bu müalicə metodunda tələb olunan seansların sayı xəstəliyin növünə, müalicənin məqsədlərinə, xəstənin sağlamlıq vəziyyətinə və reaksiyasına görə dəyişə bilər. Seansların sayı və müalicə müddəti hər bir xəstə üçün fərqli ola bilər.
Məsələn, bəzi xəstəliklər üçün ekzosom terapiyasının bir seansı kifayət ola bilər, digər hallarda isə bir sıra seanslar tələb oluna bilər. Müalicə seansları adətən müəyyən müddət ərzində təkrarlanır, lakin bu müddət həm də müalicəyə xasdır.
Saç və dəri üçün tətbiqlər bir seansda tətbiq olunur və proses 30 dəqiqə çəkir.

Ekzosom (Exosome) terapiyasının faydaları nələrdir?

Ekzosom (Exosome) terapiyası hüceyrə səviyyəsində müalicə təmin etmək üçün istifadə edilən bir üsuldur və bir çox potensial faydaları ola bilər. Lakin bu müalicənin faydaları müalicə olunan xəstəliyin növünə, müalicə üsuluna, xəstənin sağlamlıq vəziyyətinə və bir sıra digər amillərə görə dəyişə bilər. Ekzozom terapiyasının mümkün faydalarından bəziləri bunlardır:

• Hüceyrəvi Şəfa: Ekzosomlar hüceyrələrarası əlaqəni tənzimləyə və zədələnmiş və ya xəstə hüceyrələrin sağalmasını təşviq edə bilər. Bu, toxuma təmirini sürətləndirə bilər.
• İltihabın azaldılması: Ekzosomlar iltihabı azalda bilən antiinflamatuar təsirlərə malik ola bilər. Bu, iltihablı xəstəliklərin müalicəsində faydalı ola bilər.
• Neyroproteksiya: Nevroloji xəstəliklərin müalicəsində neyronları qorumaq və zərərləri azaltmaq üçün ekzosomlardan istifadə edilə bilər.
• Xərçəng Müalicəsi: Ekzosomlar xərçəng hüceyrələrinin böyüməsini və yayılmasını dayandırmaq potensialına malik ola bilər. O, həmçinin xərçəng müalicəsi zamanı baş verən yan təsirləri aradan qaldırmağa kömək edə bilər.
• Toxuma Təmiri: Ekzosomlar zədələnmiş toxumaların təmirini təşviq edə bilər və bərpaedici tibb sahəsində istifadə edilə bilər.
• İmmunitet Sisteminin Tənzimlənməsi: Ekzosomlar immunitet sisteminə təsir göstərə və immun cavabları tənzimləyə bilər. Bu, otoimmün xəstəliklərin müalicəsində potensial olaraq faydalı ola bilər.

Ekzosom (Exosome) kök hüceyrə müalicəsi neçə seans həyata keçirilir?

Bu tək seansdır və təsiri qalıcıdır. Uzun illər davam edən toxumaların cavanlaşması, dartılması, ləkələrin azalması, sızanaq izlərinin daralması və s. Təbii yaşlanma əleyhinə təsiri ilə dərini yeniləyir. Tez-tez üz liftinq müalicələri üçün əlavə bir tətbiq kimi istifadə olunur. Saçların müalicəsində çox təsirlidir. Xüsusilə kişi tipi saç tökülmələrində tək tətbiqdən sonra çox diqqətəlayiq nəticələr əldə etmək mümkündür. Problemli baş dərisini müalicə edərək nazikləşən saçları artırır, qalınlaşdırır və canlandırır.

Ekzosom (Exosome) müalicəsinin təsiri nə vaxt görünür?

Görünən nəticələr müalicədən dərhal sonra görünsə də, son nəticə 3-6 ay arasında görünür.

Ekzosom (Exosome) müalicəsinin hər hansı bir yan təsiri varmı?

Dərinin intradermal yolla tətbiqi ilə ekzosomlarla dərinin cavanlaşması az risk daşıyır. Qızartı və göyərmə kimi adi inyeksiya ilə bağlı yan təsirlər nadir hallarda baş verə bilər, lakin bunlar müvəqqətidir və tez aradan qalxır.