SMM Nədir?

Sosial media marketinqi (SMM), marketinq aləti olaraq sosial media tətbiqlərindən istifadə edən bir internet marketinq formasıdır.

Bu sosial media platformaları brendlərin hədəf auditoriyaları ilə aşağıdakı yollarla əlaqə qurmasına imkan yaradır:

• Bir brend yaratmaq (inşa etmək).
• Satışları artırmaq.
• Veb-sayta trafik cəlb etmək.
• Məzmun paylaşmaq və məzmunla qarşılıqlı əlaqədə olmaq üçün izləyicilərdən ibarət bir icma (kommunity) yaratmaq.

İstifadəçilərin öz şəbəkələri ilə paylaşacaqları relevant (uyğun) məzmunlar istehsal etmək, brendlərin görünürlüyünü artırmasına kömək edir. Həmçinin, bir işə qəbul vasitəsi kimi istifadə edildikdə pərəstişkarlara, potensial müştərilərə və hətta potensial işçilərə çatmağı da təmin edir.

Sosial media marketinqi, şirkətin daha səmimi görünməsini təmin edərkən müştəri rəylərini (əks-əlaqəni) də asanlaşdırır. Sosial media təşkilatların hədəf auditoriyaları ilə münasibət qurmasına kömək edir. Son istifadəçilərə sual vermək, şikayətlərini dilə gətirmək və səslərini eşitdirmək üçün bir platforma təqdim edir. Brendlər iş proseslərinə və ya məhsullarına cavab vermək, onları uyğunlaşdırmaq və tənzimləmək fürsətinə sahib olurlar.

Facebook, Twitter, LinkedIn, YouTube, Pinterest, Instagram və Snapchat ən populyar sosial media tətbiqləri arasındadır. Hər platformanın onu cəlbedici edən elementləri var. Bir şirkət çoxkanallı bir mesajı ötürmək üçün birdən çox platformadan eyni anda istifadə etdikdə, istehlakçılar bu mesajları üstünlük verdikləri kanallarda görə bilərlər.

TikTok, Threads və BeReal kimi yeni yaranan platformalar da sürət qazanır və brendlərin daha gənc və daha çox cəlb olunmuş auditoriyalarla əlaqə qurması üçün unikal imkanlar təqdim edir.

Çoxkanallı marketinq strategiyasının necə qurulacağını buradan öyrənin.

SMM Sosial media marketinqinin 5 əsas prinsipi

Marketoloqlar marketinq proqramları hazırlayarkən xüsusilə mesajlarını necə ötürəcəklərinə əhəmiyyət verirlər. Sosial media həm ödənişsiz, həm də ödənişli yollarla bu mesajların doğru insanlara doğru zamanda çatdırılmasına kömək edir. Sosial media brendlərə hədəf auditoriyalarının şəxsi, coğrafi və demoqrafik xüsusiyyətləri haqqında məlumat verərək, qarşılıqlı əlaqəni (engagement) artıran fərdiləşdirilmiş mesajlar və məzmunlar təqdim etmək üçün bir zəmin yaradır.

1. Sosial strategiya Uyğun bir strategiya əvvəlcədən müəyyən edilməlidir. Təşkilatlar proqramın məqsədlərini, hansı kanallardan istifadə ediləcəyini və nə cür məzmunların paylaşılacağını müəyyən etməlidirlər. Budur bəzi nümunələr:

• Hədəfləri təyin edin. Sosial mediadan marketinq məqsədilə istifadə etmək, biznes və digər marketinq proqramı hədəfləri ilə sıx şəkildə uyğunlaşmalıdır. Uğur meyarlarına brend tanınırlığı, veb-sayt trafiki, potensial müştəri (lead) yaradılması və gəlir daxil ola bilər.
• Sosial media platformalarını seçin. Bizneslərin mövcud olan bir çox sosial platformanın hamısından istifadə etməsi məntiqli deyil. Hədəf auditoriyaya ən uyğun platformanı/platformaları seçin.
• Məzmun miksi (qarışığı). Brendlər, video, vizual materiallar, linklər və birbaşa mesajlaşma daxil olmaqla, hansı məzmunun onların marketinq personajlarına uyğun olduğunu və qarşılıqlı əlaqəni artırma ehtimalının yüksək olduğunu müəyyən etməlidirlər.

Yeni strategiyalar artıq qısa formatlı video məzmuna, fərdiləşdirməyə və interaktiv təcrübələrə dair auditoriya seçimlərini qarşılamağa intensiv şəkildə fokuslanır.

2. Planlaşdırma və yayımlama Strategiyanı müəyyən etdikdən sonra paylaşımlara başlayın. Bu, yeni bir bloq yazısı, qarşıdan gələn bir tədbirin tanıdılması və ya yeni bir məhsul videosunun paylaşılması ola bilər. Bir SMM proqramında ardıcıl olmaq vacibdir. Hədəf auditoriya yaratmaq və daha çoxu üçün geri dönmələrini təmin etmək üçün təşkilatlar səhifələrini tez-tez yeniləməlidirlər.

Təşkilatların sosial mediada paylaşdığı məzmunlar digər marketinq kampaniyaları ilə uyğun olmalıdır. Hootsuite, HubSpot və Sprout Social kimi alətlər məzmunun doğru zamanda yayımlanmasını təmin edə bilər. Ardıcıllıq tələbini qoruyarkən, yeni tendensiyalar getdikcə kəmiyyətdən daha çox keyfiyyətə dəyər verildiyini göstərir. Alqoritmlər artıq həcmdən çox, cəlbedici və paylaşıla bilən məzmuna üstünlük verir.

3. Dinləmə və cəlbetmə Sosial platformalardan yararlanan bizneslər, adətən brend və məhsullar haqqında qarşılıqlı əlaqədə və söhbətlərdə artım görürlər. İstifadəçilər paylaşımlara şərh yazıb onları paylaşa bilər, öz paylaşımlarında şirkəti etiketləyə (tağ edə) bilər və hətta ani mesajlaşma funksiyalarından istifadə edə bilərlər. Bu cür qarşılıqlı əlaqələr idealdır, çünki sosial media menecerləri bildirişlər alırlar. Onların cavabları müştəri təcrübəsini yaxşılaşdıran keyfiyyətli müştəri xidmətini təmsil edir.

Sosial media istifadəçiləri bir brendi, məhsulu və ya xidməti etiketləmədən və ya bir şirkətlə birbaşa danışmadan da müzakirə edə bilərlər. Söhbətə daxil olmaq üçün istifadə edə biləcəyiniz Brandwatch, NetBase Quid və Sprinklr kimi müxtəlif sosial media dinləmə alətləri mövcuddur. Bu alətlər indi süni intellektə əsaslanan emosiya analizi və rəqib müqayisəsi təklif edərək istifadəçilərə hədəf auditoriyanın qavrayışı haqqında daha dərin məlumatlar verir.

4. Analitika və hesabatlılıq Performansı yaxşılaşdırmaq üçün onu davamlı olaraq ölçmək lazımdır. Verilməli olan suallar bunlardır:

• Hansı paylaşımlar ən çox qarşılıqlı əlaqə (engagement) alır?
• Bir brendin izləyiciləri haradan gəlir?

Analitika nəticələri marketinq komandasının gələcək kampaniyalar haqqında ağıllı qərarlar verməsinə və işə yarayanları təkmilləşdirməsinə kömək edən bir yanacaqdır.

Hər sosial platformanın özünəməxsus analitika məlumatları var, lakin digər alətlər bir çox kanaldan gələn məlumatları tək bir yerdə toplaya bilər. Bu, marketoloqlara marketinq kampaniyalarının effektivliyini bütöv şəkildə qiymətləndirməyə imkan verir.

Real zamanlı analitika alətləri indi tendensiyaları proqnozlaşdırmaq və fəaliyyətə keçə bilən tövsiyələr təqdim etmək üçün maşın öyrənməsini inteqrasiya edir və brendlərin dinamik bazarlarda rəqabətədavamlı olmasını və ya qalmasını təmin edir.

5. Reklam Resurs, zaman və xüsusi alətlər istisna olmaqla, SMM-in böyük bir hissəsi ödənişsizdir. Hədəf auditoriya yaratmaq və ödənişsiz sosial media saytlarında məzmun yayımlamaq marketinq hədəflərinə çatmağın əla bir yoludur, lakin proqram böyüdükcə büdcə də artır.

Ödənişli marketinq xüsusiyyətləri olduqca dəyərli ola bilər. Bu yanaşma ilə şirkətlər reklamlarını hədəf auditoriyalara yönəldə bilər və ya demoqrafik məlumatlar və davranışlar da daxil olmaqla bir çox faktora əsaslanaraq retarqe (yenidən hədəfləmə) istifadə edə bilərlər.

SMM-i həcmli şəkildə idarə etməyə kömək edəcək alətlər mövcuddur, lakin təşkilatlar yerli və ya “hazır” funksiyalarla yaxşı bir başlanğıc edə bilərlər. Əsas biliklərlə paylaşımlar edib onları tanıdıla bilər, potensial müştərilər (leadlər) cəlb edə bilər və mesajlarının doğru auditoriyaya çatmasını təmin edə bilərlər.

Artırılmış reallıq (AR) reklamları və alış-veriş edilə bilən məzmunlar sürətlə böyüyür və birbaşa sosial platformalarda immersiv (qərqedici) və qüsursuz alış-veriş təcrübələri təqdim edir.

SMM -də yaranan tendensiyalar

Sosial media mühiti dəyişən istehlakçı seçimləri və texnoloji inkişafların təsiri ilə davamlı olaraq təkamül edir. SMM-in gələcəyini formalaşdıran əsas tendensiyalar bunlardır:

1. Qısa formatlı videoların üstünlüyü TikTok, Instagram Reels və YouTube Shorts kimi platformalar qısa videoları ən cəlbedici məzmun növü olaraq qəbul etdirib. 60 saniyənin altında hekayə izah etməkdə (storytelling) ustalaşan brendlər adətən daha yüksək qarşılıqlı əlaqə nisbətləri və daha geniş bir əhatə dairəsi əldə edirlər.

2. Süni intellektə əsaslanan məzmun yaradılması və fərdiləşdirmə ChatGPT və Canva-nın süni intellekt dizayn xüsusiyyətləri kimi süni intellekt alətləri, brendlərin fərdiləşdirilmiş məzmunları sürətli və səmərəli şəkildə yaratmasını təmin edir. Süni intellekt həmçinin istifadəçi davranışlarını və seçimlərini təhlil edərək hədəf auditoriyaya çatmağı da asanlaşdırır.

3. Sosial ticarətin genişlənməsi Sosial platformalar artıq tətbiqdaxili vitrinlər və alış-verişə uyğun canlı yayımlar kimi e-ticarət xüsusiyyətlərini mütəmadi olaraq təqdim edir. Bu tendensiya məzmun istehlakı ilə alış-veriş arasındakı sərhədi bulanıqlaşdıraraq qüsursuz bir satınalma təcrübəsi təqdim edir.

4. İnfluenser marketinqinin təkamülü Brendlər böyük miqyaslı influenser kampaniyaları əvəzinə, real, icma mərkəzli qarşılıqlı əlaqələrə üstünlük verdikcə mikro və nano influenserlər önə çıxır.

5. Kommunity (icma) yaradılmasına fokuslanma Brendlər mesaj yayımlamaqdan icmaları dəstəkləməyə keçir. Facebook Qrupları, Discord serverləri və Twitter İcmaları kimi xüsusiyyətlər daha dərin əlaqələr və sədaqət təmin edir.

SMM -in üstünlükləri və mənfi cəhətləri

Sosial media marketinqi hər bir təşkilatın satış və marketinq yol xəritəsinə daxil olub. Məzmun və mesajları şirkətdaxili bir əlaqə məlumat bazasından çox daha geniş bir auditoriyaya çatdırmaq üçün əlavə bir kanaldır. Bu səylərin üstünlükləri və mənfi cəhətləri var.

Sosial media marketinqinin üstünlükləri bunlardır:

• Daha geniş bir auditoriyaya çatmaq. Bütün sosial media kanallarında 3,6 milyarddan çox istifadəçi var. Tək bir paylaşım brendin görünürlüyünü qat-qat artıra bilər.
• Müştəri məmnuniyyətini artırmaq. Təşkilatlar sosial mediada müştərilərə yalnız marketinq etməklə qalmır, həm də onlarla qarşılıqlı əlaqədə olurlar. Bu, müştəri xidmətini yaxşılaşdıra bilər və fərdi münasibətlər qura bilər.
• Xərc səmərəliliyi. Düzgün şəkildə həyata keçirildikdə, bir sosial media proqramını idarə etməyin xərci aşağı ola bilər. Məlumat, komanda və proqram strategiyası qurulduqdan sonra, marketinq komandaları çox az əlavə xərclə proqramdan asanlıqla istifadə edə bilərlər.
• Veb-sayt trafikini artırmaq. Sosial media paylaşımları bir brendin veb-saytına trafik cəlb etməyin əla bir yoludur. Bloq məzmunlarını, “eniş səhifəsi” (landing page) təkliflərini və daha çoxunu tanıtmaq, istifadəçiləri klikləməyə və bir brendlə daha çox qarşılıqlı əlaqəyə girməyə təşviq edə bilər.
• Daha yaxşı məlumatlar (insight) əldə etmək. Hər sosial media platformasının analitika və hesabatlılıq xüsusiyyətlərindən istifadə etmək səhifə izləyicilərinin kim olduğu, hansı məzmunla maraqlandıqları və bir brendlə necə qarşılıqlı əlaqədə olmaq istədikləri barədə fikir verir.

Sosial media marketinqinin mənfi cəhətləri bunlardır:

• Vaxt aparan bir proses. Sosial media kampaniyalarının təsirli olmasını təmin etmək çox vaxt aparır. Marketinq komandalarının təqvimini davamlı olaraq yeni məzmunla doldurması və gələn sorğulara cavab verməsi lazımdır. Kiçik marketinq komandaları SMM-in bütün imkanlarından yararlanmaqda çətinlik çəkə bilər.
• İxtisaslı resurslara ehtiyac var. Bir SMM proqramını idarə etmək üçün doğru şəxsə, komandaya və bilik və təcrübəyə (nou-hau) ehtiyac var. Başlanğıc səviyyəli işçilər bu işə uyğun deyil.
• İnvestisiyanın gəlirliliyi (ROI) yavaş bir prosesdir. SMM uzunmüddətli bir investisiyadır. Sosial media platformaları yüksək investisiya gəlirliliyi təmin edir, lakin dərhal deyil. Bir SMM proqramının uğuru tək bir məzmunla deyil, uzun dövrlər ərzində çoxsaylı məzmunla müəyyən edilir.
• Rəqibinizin bazar araşdırmasını inkişaf etdirmək. Rəqibləriniz də daxil olmaqla hər kəs sosial media məzmunlarını görə bilər. Bunun üçün bir həll yolu yoxdur.
• Brend reputasiyası riskləri. Sosial media marketinqi (SMM) bir brendi ictimaiyyət qarşısında utanc verici bir vəziyyətə və pis bir reputasiyaya məruz qoya bilər. Müştərilər məyusluqlarını dilə gətirmək üçün sosial mediaya yönəldikcə, mənfi şərhlər bolca görülə bilər. Bir şirkətin söylədiyi və ya etdiyi hər şey görüləcək və reaksiya doğuracaq. Şirkətlər bu riski azaltmaq üçün cavab vermə müddətlərini sürətləndirməli və cavablarının brendlərinə yenidən dəyər qatmasını təmin etmək üçün çalışmalıdırlar.

Sosial media marketinq strategiyası necə qurulur?

Effektiv bir SMM strategiyası yaratmaq üçün bir şirkətin atmalı olduğu addımlar bunlardır:

1. Biznes hədəfləri ilə uyğunlaşan sosial media hədəflərini təyin edin Sosial media istifadəsini istiqamətləndirəcək və bir performans meyarı təqdim edəcək hədəflər təyin edin. Aşağıdakı kimi sahələrdə böyüməyi hədəfləyən SMART bir hədəf formatından istifadə edin:

• Veb-sayt trafiki.
• Potensial müştəri (lead) yaradılması.
• Gəlir.
• Auditoriya kütləsi.

2. Hədəf auditoriyanı araşdırın və təyin edin Hədəf auditoriyanın kim olduğunu, nəyə əhəmiyyət verdiyini və bir şirkətin məhsul və ya xidmətlərinə niyə ehtiyac duyduğunu bilmək vacibdir. Sosial media platformaları istifadəçilər haqqında zəngin məlumatlarla doludur, buna görə də bu iş hərtərəfli bir bazar araşdırması layihəsi olmadan həyata keçirilə bilər. Demoqrafik məlumatları və sosial media kanalını kimlərin izlədiyini bilmək əla bir başlanğıc nöqtəsidir.

Fərqli platformaların fərqli istifadəçiləri cəlb etdiyini bilmək də vacibdir. Bir şirkətin hədəf auditoriyasının hansı sosial media kanallarında olduğunu bilmək, hansı kanallara vaxt və resurs ayıracaqlarını seçmələrinə imkan verir.

3. Rəqabət təhlili (qiymətləndirməsi) aparın Rəqiblərin nələr etdiyini bilmək, marketinq komandalarının rəqiblər üçün nəyin işə yarayıb, nəyin yaramadığını müəyyən etməsinə imkan verir. Bu sektor məlumatı bir məhsulu və ya mesajı bazara təqdim etməkdə köməkçi ola bilər. Sosial media dinləmə alətləri həmçinin brendlərin rəqabət məzmunları və sektor açar sözləri üçün fərqli izləmə axınları yaratmasına kömək edə bilər.

4. Kanal üçün relevant (uyğun) məzmunlar yaradın və seçin (kürasiya edin) Hədəfləri, hədəf auditoriyanı və rəqabət mühitini bilmək, brendlərin yaratmalı olduğu məzmun növünü müəyyən etməyə kömək edəcəkdir. Cəlbedici məzmun fərqli formatlarda və fərqli məcralarda qarşımıza çıxır. Şirkət tərəfindən yaradıla bilər və ya şirkət xaricindən toplana bilər (kürasiya edilə bilər). Sektor xəbərlərini və ya fikir liderliyi yazılarını paylaşa bilər.

Bizneslər interaktiv bir izləyici kütləsi yaratmaq üçün tez-tez və mütəmadi olaraq məzmun yayımlamalıdırlar. Brendlər qarşılıqlı əlaqəni artırmaq üçün paylaşımları önə çıxara (promote edə) bilərlər. Həmçinin, təşkilatın daha çox əlaqələndirilə bilən və insani bir tərəfini göstərən paylaşımlar da yarada bilərlər.

5. Paylaşımlarınız və cavablarınız vaxtında olsun Bir biznes üçün uyğun zamanlarda paylaşım etmək, müştərilər üçün hər zaman ən yaxşı seçim olmaya bilər. Qarşılıqlı əlaqə üçün ən optimal paylaşım zamanlarından yararlanmaq, şirkətlərin analitikadan əldə edə biləcəyi məlumatlardır. Beləcə, təşkilatlar paylaşımları hədəflənən zamanlara görə planlaya bilərlər. Məzmunu aktual saxlamaq da vacibdir; xəbər dövriyyəsi sürətlə irəliləyir.

Cavab vermə müddəti də vacibdir. Müştərilər sosial mediada bir brendlə qarşılıqlı əlaqəyə girdikdə, sürətli bir cavab gözləyirlər. Bir brend bu fərdi münasibətlərə dair gözləntiləri qarşılayaraq müştəri kütləsi nəzdində nüfuz və hörmət qazana bilər.

6. Təşkilatdakı digər şəxslərin iştirakını və dəstəyini alın Marketinq departamentləri şirkətlərindəki digər departamentlər və maraqlı tərəflərlə qarşılıqlı əlaqədə olmalıdırlar. Marketinq gələcək sosial media kampaniyalarını istiqamətləndirmək üçün satışlardan çox şey öyrənə bilər, lakin satış departamenti də marketinqin təsir dairəsindən faydalana bilər. Satış və marketinq uyğunluğu əladır, lakin yüksək səviyyəli maraqlı tərəflərin dəstəyi də bir zərurətdir.

Digər departamentlərin işlərini dəstəkləmək güclü bir sosial media proqramının ümumi bir əlamətidir. Bir şirkətdəki hər departament sosial dəstəkdən faydalana bilər, lakin HR (İnsan Resursları), əməkdaşlıq etmək üçün xüsusilə əla bir qrupdur. Sosial media potensial işçilər üçün bir işə qəbul vasitəsi və brendinq aləti ola bilər.

7. Ölçün və optimallaşdırın Uğurlu bir SMM proqramı qurmağın son elementi nəyin işə yarayıb, nəyin yaramadığını ölçməkdir. Təşkilatlar aşağıdakıları izləməlidirlər:

• Ən çox qarşılıqlı əlaqə alan paylaşımlar.
• Satın almağa davam edən izləyicilər.
• Ən yüksək investisiya gəlirliliyi (ROI) təmin edən reklamlar.

SMM-dən faydalanan bizneslər

Effektiv bir SMM kampaniyası həyata keçirən təşkilatlar bir çox fayda görəcəklər. SMM proqramlarından faydalana biləcək bəzi bizneslər bunlardır:

Kiçik bizneslər və startaplar SMM kiçik bizneslər və startaplar üçün əla bir vasitədir. Yeni bizneslərin təklif etdikləri məhsullar haqqında məlumatlılıq (fərqindəlik) yaratmalarının bir yoludur. Sosial mediadan istifadə edərək yeni bir bazara məhsul və xidmət satmaq müştəri bazası yaratmağın bir yolu ola bilər.

Birbaşa satış şirkətləri Kateqoriya qurucuları Tupperware və Mary Kay kimi bizneslər sahibkardır və icmalar vasitəsilə böyüyürlər. Sosial media dostlarınıza, ailənizə və daha çox insana çataraq icmalar yaratmağınıza kömək edə bilər. Sosial media tətbiqləri LuLaRoe və Thirty-One Gifts kimi yeni nəsil birbaşa satış şirkətlərinin önünü açır. Artıq ev sahibləri evlərində tədbir (parti) təşkil etmək məcburiyyətində deyillər. Bunun əvəzinə, məsləhətçilərin məhsullarını nümayiş etdirə biləcəyi sosial media tətbiqlərindən istifadə edərək virtual tədbirlər təşkil edə bilərlər.

Daşınmaz əmlak Daşınmaz əmlak şirkətləri “açıq ev” (open house) elanlarını təqdim edərək və satılıq əmlakların fotolarını nümayiş etdirərək sosial mediadan faydalanır. Facebook Live və Instagram Hekayələri kimi xüsusiyyətlər bu əmlakların video görüntülərini istifadəçilərin anlaya biləcəyi formatlarda təqdim edir.

B2B şirkətləri B2B marketinq komandaları hədəf auditoriyalarının kim olduğunu asanlıqla müəyyən edə bilər və sosial media kampaniyaları düzgün şəkildə aparıldıqda doğru şəxsin xəbər lentində görünə bilər.

Sosial media platformalarındakı istifadəçilər haqqında təqdim edilən məlumatlar hədəf auditoriyanın kim olduğuna dair bir fikir əldə etməyə kömək edir. Bizneslər sosial media reklam alətlərindən istifadə edərək doğru mesajı hədəf auditoriyaya doğru zamanda çatdıra bilərlər.

E-ticarət brendləri Instagram Mağazaları və Facebook Marketplace kimi sosial ticarət xüsusiyyətləri e-ticarət brendlərinin məhsullarını birbaşa platformalar vasitəsilə nümayiş etdirməsini və satmasını asanlaşdırır.