Papilloma Nədir?

HPV (İnsan papilloma virusu), insan dərisinə və selikli qişasına ziyil şəklində zədələnmələr verən viruslar qrupudur. HPV qadın və kişilərdə fərqli şəkillərdə əlamətlər göstərə bilən ən geniş yayılmış cinsi yolla ötürülən infeksiyalardan biridir. Beləliklə, HPV nədir və bu virus bədəndə nə kimi təsirlər yarada bilər? Bütün bu maraq doğuran sualları məqaləmizdə əhatəli şəkildə cavablandırmağı hədəfləyirik. HPV-nin əlamətləri, necə yoluxduğu, necə diaqnoz qoyulduğu və nəhayət, necə müalicə edildiyi mövzularına toxunacağıq.

Papilloma Nədir?

Bədənimizin müxtəlif bölgələrində zaman-zaman fərqli növdə dəri törəmələri və ya çıxıntılar yarana bilər. Bu çıxıntılardan biri də papilloma adlanır. Papillomalar adətən zərərsiz olsalar da, estetik narahatlıqlar yarada bilər və ya nadir hallarda ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilərlər. Bu yazımızda “Papilloma nədir?”, nə üçün yaranır, əlamətləri nələrdir və necə müalicə olunur kimi suallara ətraflı cavablar verəcəyik.

Papilloma Nə Anlama Gəlir?

Papilloma, adətən dərinin və ya selikli qişanın (ağız boşluğu, cinsiyyət nahiyəsi, boğaz və s.) səthində yaranan xoşxassəli (benign) şişəbənzər bir törəmədir. Bu strukturlar əksər hallarda ziyiləbənzər kiçik, ətəbənzər çıxıntılar şəklində olur. Papillomalar tək başına görüldüyü kimi, bədəndə bir neçə yerdə də yarana bilər.

Bu törəmələr adətən insan papilloma virusu (HPV) olaraq bilinən bir virusun səbəb olduğu infeksiya nəticəsində meydana gəlir. HPV-nin yüzdən çox fərqli növü mövcuddur və hər biri fərqli bölgələrdə papilloma yaranmasına səbəb ola bilər.

Papilloma Növləri

Papillomalar yerləşdikləri bölgəyə görə fərqli adlarla adlandırılır:

• Dəri papillomaları (Kutanöz papillomalar): Adətən əllərdə, qollarda, üzdə və ya ayaqlarda görünür. Ziyil kimi də tanınır.
• Genital papillomalar: Genital ziyillər şəklində özünü göstərir. Cinsi yolla ötürülən HPV növlərinin səbəb olduğu törəmələrdir.
• Qırtlaq papilloması: Boğaz nahiyəsində görünür və səs batıqlığı ya da tənəffüs çətinliyi kimi əlamətlərlə özünü göstərə bilər.
• Konyunktival papilloma: Göz qapaqlarında və ya göz səthində yarana bilər.

Papilloma Əlamətləri

Papillomalar çox vaxt heç bir əlamət vermir. Ancaq böyüdükdə və ya həssas bölgələrdə yerləşdikdə müxtəlif problemlərə səbəb ola bilərlər. Ən çox rast gəlinən əlamətlər bunlardır:

• Dəridə kiçik, çıxıntılı, gül kələminə bənzər törəmələr
• Zamanla böyümə və ya çoxalma
• Qaşınma və ya yüngül ağrı
• Qanaxma (sürtünmə nəticəsində ola bilər)
• Estetik narahatlıq

Cinsiyyət nahiyəsində yaranan papillomalar xüsusilə cinsi həyata təsir edə bilər və psixoloji təzyiq yarada bilər.

Papilloma Nə Üçün Yaranır?

Papillomaların yaranmasının əsas səbəbi HPV virusu ilə təmas və virusun dəriyə və ya selikli qişaya yerləşməsidir. Virus əksər hallarda birbaşa təmasla (dəri təması, cinsi əlaqə) və ya ümumi istifadə edilən əşyalar vasitəsilə yoluxa bilər.

Risk faktorları bunlardır:

• İmmun sisteminin zəif olması
• Qorunmamış cinsi əlaqə
• Gigiyena qaydalarına əməl edilməməsi
• Ümumi dəsmal, təraş ülgücü, ayaqqabı istifadəsi
• Genetik meyllilik

Papilloma Necə Müalicə Olunur?

Papillomalar adətən zərərsizdir və bəziləri zamanla öz-özünə yox ola bilər. Ancaq estetik narahatlıqlar, böyüməyə meyllilik və ya narahatlıq verən hallarda müalicə tələb oluna bilər. Müalicə seçimləri bunlardır:

• Krioterapiya (Dondurma): Maye azotla papillomanın dondurulması və zamanla düşməsi təmin edilir.
• Lazer müalicəsi: Xüsusilə üz və boyun nahiyəsindəki papillomalar üçün üstünlük verilir.
• Cərrahi yolla çıxarılma: Böyük və ya narahatlıq verən papillomalar cərrahi üsulla götürülə bilər.
• Topikal (yerli) dərmanlar: Ziyiləbənzər papillomalarda xüsusi kremlər və ya məhlullardan istifadə edilə bilər.

HPV mənşəli papillomalarda virus bədəndə qaldığı müddətcə təkrarlanma riski var. Bu səbəbdən müalicədən sonra immun sistemini güclü saxlamaq da vacibdir.

Qorunma Yolları

Papilloma yaranmasının qarşısını tamamilə almaq hər zaman mümkün olmasa da, görülə biləcək bəzi tədbirlər bunlardır:

• HPV peyvəndi vurdurmaq
• Qorunmuş cinsi əlaqədə olmaq
• Şəxsi gigiyenaya diqqət etmək
• İmmun sistemini gücləndirmək
• Ümumi istifadə edilən əşyalardan çəkinmək

Papillomalar, çox zaman zərərsiz olan, lakin estetik və psixoloji cəhətdən narahatlıq verə bilən törəmələrdir. Erkən diaqnoz və uyğun müalicə üsulları ilə qısa müddətdə həllinə nail olmaq mümkündür. Əgər bədəninizdə qeyri-adi bir törəmə görsəniz, mütləq bir dermatoloqa və ya müvafiq mütəxəssisə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.

Qeyd: Bu məqalə yalnız məlumatlandırma məqsədi daşıyır və tibbi məsləhəti əvəz etmir. Hər hansı bir sağlamlıq problemi haqqında məlumat almaq üçün lütfən bir həkimə müraciət edin.