Menu

NREM Yuxu Mərhələsi

NREM Yuxu Mərhələsi

💤 NREM Yuxu Mərhələsi Nədir?

Yuxu prosesi iki əsas mərhələdən ibarətdir:

  1. NREM (Non-Rapid Eye Movement) – sürətli göz hərəkətləri olmayan yuxu.

  2. REM (Rapid Eye Movement) – sürətli göz hərəkətləri ilə xarakterizə olunan yuxu.

Ümumilikdə yuxunun 75–80%-i NREM, qalanı isə REM mərhələsindən ibarətdir.


🔹 NREM mərhələsinin 3 hissəsi

1. N1 mərhələsi (yüngül yuxu)

  • Yuxuya yeni keçid anıdır.

  • 1–7 dəqiqə davam edir.

  • Bədənin əzələləri boşalır, nəfəsalma yavaşıyır.

  • Bu mərhələdə “yıxılmaq hissi” (hipnik sarsıntı) daha çox yaşanır.


2. N2 mərhələsi (orta dərinlikdə yuxu)

  • Yuxunun ən uzun hissəsidir (ümumi yuxunun ~50%-i).

  • Beyin fəaliyyətində “yuxu vərəqləri” adlanan xüsusi dalğalar yaranır.

  • Ətraf mühitin səsi və işığına reaksiya azalır.

  • İnsan bu mərhələdə oyandıqda adətən yuxulu və halsız olur.


3. N3 mərhələsi (dərin yuxu)

  • Ən vacib bərpaedici yuxudur.

  • Beyin delta dalğaları ilə işləyir.

  • Bu mərhələdə bədən toxumaları bərpa olunur, immun sistem güclənir, enerji toplanır.

  • Uşaqlarda böyümə hormonu daha çox bu mərhələdə ifraz olunur.

  • Gecənin əvvəlində daha uzun olur, səhərə yaxın isə azalır.


🔹 NREM və REM fərqi

  • NREM: Bədən bərpa olunur, əzələlər dincəlir, enerji yığılır.

  • REM: Beyin aktivləşir, emosiyalar və yaddaş işlənir, yuxular daha canlı olur.


🌟 NREM mərhələsinin əhəmiyyəti

  • Sağlam immunitet üçün vacibdir.

  • Yaddaşın güclənməsi və öyrənilən məlumatların beyində “yazılması” NREM zamanı başlayır.

  • Orqanizmin enerji balansı və hormon tarazlığı qorunur.


👉 Əgər istəyirsənsə, mən sənə NREM və REM-in müqayisəli cədvəlini də hazırlaya bilərəm (elmi və sadə formada). İstəyirsən onu da verim?

You said:
ver
ChatGPT said:

Əla 🌙 İndi sənə NREM və REM yuxu mərhələlərinin müqayisəli cədvəlini təqdim edirəm:


💤 NREM və REM Yuxu Mərhələlərinin Müqayisəsi

Xüsusiyyət NREM (Non-Rapid Eye Movement) REM (Rapid Eye Movement)
Yuxunun payı 75–80% 20–25%
Mərhələlər 3 mərhələ (N1, N2, N3) Tək mərhələ
Göz hərəkətləri Yoxdur və ya çox zəifdir Çox sürətli hərəkətlər
Beyin fəaliyyəti Yavaş dalğalar (delta dalğaları) Yüksək aktivlik (demək olar ki, oyaqlıq səviyyəsi)
Əzələ vəziyyəti Əzələlər boşalır, amma tam iflic olmur Əzələlər demək olar ki, tam iflic (yuxuda hərəkət etməmək üçün)
Yuxular Az və ya qeyri-aşkar yuxular Çox canlı və emosional yuxular
Bədənə təsiri Enerji toplanır, toxumalar bərpa olunur, immun sistem güclənir Emosiyaların işlənməsi, yaddaş və öyrənmə möhkəmlənir
Ən uzun vaxt Gecənin əvvəlində Gecənin sonuna yaxın (səhərə doğru)
Əhəmiyyət Fiziki sağlamlıq, hormon tarazlığı və bədənin bərpası Zehni sağlamlıq, yaddaş, yaradıcılıq və emosional balans

Sadə izah:

  • NREM – bədənin dincəldiyi və bərpa olduğu mərhələdir.

  • REM – beynin “emal” mərhələsi, yuxuların ən canlı olduğu vaxtdır.

REM Yuxu Mərhələsi
NREM Yuxu Mərhələsi
Yuxuda Yıxılmaq Hissi

Rəy Yaz